*Aşılanmak her çocuğun doğal hakkı ve her anne babanın yerine getirmesi gereken bir görevdir*
*AŞI NEDİR?
Aşı; hastalık yapma yeteneğinde olan bakteri, virüs gibi mikropların bu yeteneğinden arındırılarak veya bazı mikropların salgıladığı zehirlerin (toksinlerin) etki gücü zayıflatılarak sağlam kişilere verilmek üzere geliştirilen biolojik maddelerdir. Hangi yoldan verilirse verilsin, vücudu hastalıklara karşı koruyan savunma cisimcikleri (antikor) oluştururlar. Antikorlar vücutta uzun süre kalır, bu süre içerisinde aynı mikrop tekrar vücuda girse de hastalık yapmasına fırsat vermez. Her hangi bir aşının koruyucu etki gösterebilmesi için tam dozda uygulanması gerekir.
*AŞI TİPLERİ NELERDİR?
1-Canlı aşılar:Aşı içeindeki mikrop canlı olmakla birlikte vücut için zararsız hale getirilmiştir. BCG (verem), Kızamık, Kızamıkcık, Kabakulak, Polio (çocuk felci) canlı aşılardır.
2-Ölü aşılar:Mikroplar öldürülmüş ancak, antikor yapıcı etkisi korunmuştur. Boğmaca, H.İnfluenza B, Hepatit B aşısı ölü aşılardır.
3-Toksoid aşılar:Mikrobun kendisi değil, salgıladığı toksinlerin hastalık yapıcı etkisi yok edilerek işlenir ve aşı şeklinde uygulanır. Tetanoz ve Difteri aşıları bu tip aşılardır.
*AŞILARIN YAN ETKİLERİ NELERDİR?
Genellikle aşıların yan etkileri yok denecek kadar azdır. Ancak bazen uyguladıktan sonra vücutta ve uygulanan yerde bir takım reaksiyonlar görülebilir. üksek olmayan ateş, aşı yerinde kızarıklık, ağrı ve duyarlılık görülebilen yan etkilerdir. Bu etkiler kısa süreli olup, genellikle tedavi gerektirmeksizin kaybolur. Yüksek ateş olduğunda, ateş düşürücüler (Parasetamol) kullanılabilir.
*ANTİBİOTİK KULLANAN ÇOCUKLARA AŞI YAPILMAZMI?
Aşılama konusundaki yanlış bilgilerden biriside bu konudur, antibiotik tedavisi almakta olan çocuklar aşı olabilirler.
*KİMLERE AŞI YAPILMAZ?
1-Yedi yaşın üzerindeki çocuklara boğmaca aşısı (5'li karmanın içinde) yapılmaz, difteri-tetanoz (DT) veya yine üretilmiş, erişkinlerede yapılabilen Adacel-polio aşısı yapılır.
2-Hastaneye yatacak kadar ağır hastalığı olanlara aşı yapılmaz.
3- Aşılama öncesi (3 ay kadar) kan, serum veya immunoglobulin tedavisi alanlara aşı yapılmaz.
4-Doğuştan veya kazanılmış bağışıklık sistem (İmmün sistem) yetersizliği olanlara canlı aşılar (BCG, Kızamık, Kızamıkçık gibi) yapılmaz.
5-İyileşme döneminde olmayan, radioterapi alan kanserli hastalara canlı aşı yapılmaz.
6-Bağışıklık sistemini baskılayacak kadar yüksek doz steroid (Kortizon) alanlara canlı aşı yapılmaz.
*MEVCÜT AŞILARDAN KISACA BAHSEDERMİSİNİZ?
*BCG (verem):Canlı aşıdır, 2. veya 3. ayda, sol omuza cilt içine uygulanır.
*5'li karma (Difteri-Boğmaca-Tetanoz-Çocuk felci-Menenjit) aşısı, 2., 4.,6.,18. ayın sonund ve 4-6 yaş arasında olmak üzere 5 kez uygulanır.
*MMR (Kızamık-Kızamıkcık-Kabakulak):Canlı aşıdır, 1 yaş, 4-6 yaşlar arasında ve 13 yaşında 3 kez uygulanır.
*Hepatit-B (B tipi sarılık)aşısı: Yenidoğan bebekler 0. 1 ve 6. aylarda uygulanır, 5 yılda bir ömürboyu tekrarlanır.
*KPA (konjuge Pnömokok, Zatüre aşısı): Karma aşı ile birlikte veya 3.,5.,7. aylarda ve 1 yaş-15 ay arasında 4 doz olarak uygulanır.
*Hepatit-A (A tipi sarılık) aşısı: 1 yaşında sonra, 6 ay arayla, 2 dozda uygulanır.
*Suçiçeği aşısı: 1 yaşından sonra ve 5-6 yaş arasında 2 doz şeklinde uygulanır.
*Rotavirüs aşısı: Ağız yoluyla uygulanan bir aşıdır. 2 tipi mevcüt. 1 valanlısı (Rotarix) 2 dozda, 5 valanlısı (Rotateq) 3 dozda uygulanır. İdeali 2 aylıkken Rotavirüs aşısını başlatmaktır, fakat Rotarix'in 6. aya kadar, Rotateq'in 8. aya kadar tamamlanması önerilmektedir.
*HPV (Human papilloma virüsü) aşısı: HPV bazı cinsleri rahim ağızı kanserine neden olur. Bu aşı HPV'nin hastalık yaratabilen 4 çeşit cinsine karşı %100'e yakın bağışıklık kazandırır. Kızlara 11 yaştan itibaren 0, 2, 6 ayda 3 doz şeklinde uygulanır.